Tìm hiểu hoạt động của hệ thống nước làm mát trên ô tô
Động cơ ô tô trong quá trình hoạt động tỏa ra một nhiệt lượng rất lớn, nhiệt lượng này nếu không được làm mát kịp thời có thể phá hủy hệ thống động cơ như nứt, gãy các chi tiết, làm cháy, chập mạch điện cũng như làm giảm tuổi thọ các thiết bị. Vì vậy, trên xe ô tô thường có một hệ thống làm mát riêng biệt để giữ nhiệt độ động cơ ổn định trong quá trình sử dụng cũng như có thể hạ nhiệt tốt khi di chuyển đường dài hoặc di chuyển khi chuyên chở với tải trọng cao
Minh họa: Hệ thống làm mát
Nhiệm vụ hệ thống làm mát trên ô tô
Xe ô tô hoạt động và di chuyển được nhờ sử dụng động cơ đốt trong từ nguyên liệu như xăng hoặc dầu. Chúng là 1 chu trình khép kín và liên tục diễn ra trong xi lanh động cơ (còn được gọi là buồng đốt). Bên trong xi lanh, không khí sẽ cùng với được đốt cháy liên tuc và tỏa ra nhiệt lợn rất lớn, đủ để tạo ra một lực mạnh đẩy piston (pít-tông) di chuyển lên xuống liên tục cùng với đó là lượng nhiệt tỏa ra cho các động cơ và thiết bị gần đó rất lớn (bao gồm nhiệt lượng từ hoạt động của buồng đốt và nhiệt lượng ma sát)
Cách thức hoạt động của động cơ xi lanh
Nhiệt lượng này sinh ra ngày càng lớn nếu như xe di chuyển liên tục cũng như chở nặng, khi nhiệt độ qua ngưỡng cho phép chúng sẽ gây ra những thiệt hại đáng kể như làm bó piston (pít-tông), làm cháy và đoãn mạch đồng thời làm nứt vỡ các chi tiết, do vậy cần làm ổn định nhiệt độ trong bất cứ nhiệt độ nào (kể cả trong tình trạng nhiệt độ quá lạnh dẫn đến đóng băng làm ảnh hưởng đến hiệu quả dầu nhớt và các chi tiết không hoạt động được) bằng hệ thống làm mát
Cấu tạo hệ thống làm mát
- Két nước
Két nước ô tô
Két nước được cấu tạo bao gồm những đường ống chứa nước làm mát, xen kẽ những lá nhôm mỏng, những lá nhôm này có tác dụng dẫn nhiệt tốt và nhanh chóng. Khi nhiệt độ động cơ tăng cao, chúng sẽ truyền nhiệt đến két nước và làm nước làm mát bên trong nóng dần lên, những lá nhôm xen ke này sẽ nhanh chóng được truyền nhiệt và dẫn nhiệt ra ngoài. Két nước sẽ có cấu trúc khác nhau tùy thuộc vào từng chủng loại xe
- Nắp két nước
Nắp két nước
Nắp két nước đóng vai trò là nơi để đóng mở nhằm cung cấp nước làm mát cũng như đóng kín két nước, tránh tình trạng bay hơi khi nước làm mát có nhiệt độ cao, dễ bốc hơi
Ngoài ra, nắp két nước còn được trang bị van áp suất và van chân không để có thể điều chỉnh áp suất sao cho phù hợp để đảm bảo quá trình làm mát diễn ra hiệu quả nhất. Khi động cơ nóng lên, nước làm mát sẽ nhận được nhiệt lượng lớn làm tăng áp suất, van áp suất lúc này sẽ tự hoat động và đây một phần nước trong két ra bình nước phụ làm giảm áp suất. Ngược lại, khi áp suất giảm, van chân không sẽ tự động được kích hoat tạo lực hút mạnh, kéo nước từ bình nước phụ vào trong két nước để đảm bao áp suất cân bằng
- Van hằng nhiệt
Van hằng nhiệt
Van hằng nhiệt là thiết bị được lắp giữa xi lanh và két nước làm mát, chúng sẽ điều chỉnh nhiệt độ bằng cách đóng mở vào thời điểm thích hợp để nước làm mát lưu thông tuần hoàn và vào két nước
Khi động cơ vừa khởi động. Van hằng nhiệt sẽ đóng lại, lúc này nước làm mát sẽ không đi vào két nước, nhiệt độ động cơ sẽ tăng nhanh chóng giúp quá trình làm nóng động cơ nhanh hơn, nhiên liệu cho quá trình khởi động sẽ tiết kiệm đáng kể
Khi động cơ nóng lên đạt đến ngưỡng nhất định, an hằng nhiệt sẽ mở tự động, nước làm mát tuần hoàn và chảy vào két nước, giúp truyền nhiệt hiệu quả và làm mát động cơ
- Quạt làm mát
Quạt làm mát
Quạt làm mát được trang bị bên cạnh két làm mát. Chúng có nhiệm vụ xoay cánh quat nhằm tăng đối lưu không khí, giúp tản nhiệt tốt và làm không khí đi nhanh qua các khe két nước làm mát, đẩy nhanh quá trình truyền nhiệt từ nước sang không khí
Bài viế hữu ích: Những điều cần biết về nước làm mát ô tô
Đa số chủ sở hữu xe thường xuyên nghe được vô vàn lời khuyên về cách chăm sóc và bảo dưỡng ô tô, nhưng không phải “mẹo vặt” nào cũng đúng, đôi khi thậm chí là sai lầm.
Những ai sử dụng ô tô đều biết công dụng của nước làm mát cũng như những lợi ích mà chúng mang lại. Tuy nhiên, không phải loại nước làm mát nào trên thị trường cũng hoàn toàn giống nhau
Để xe có thể hoạt động ổn định theo thời gian, tránh những hư hỏng không đáng có, chúng ta cần đưa xe đi bảo dưỡng định kỳ (theo tháng hoặc theo số km để có thể tạo điều kiện cho xe hoạt động tối ưu, đảm bảo xe có độ bền cao và chúng ta sẽ yên tâm hơn khi di chuyển, nhất là trên những quãng đường dài
Không phải trong bất cứ trường hợp nào bạn cũng có thời gian và điều kiện để thay nước làm mát tại garage. Trong điều kiện ở những vị trí khó khăn không thuận lợi như vùng nông thôn, những khu vực hẻo lánh, garage xa khu dân cư hoặc đơn giản là bạn muốn tự thay nước làm mát ô tô tại nhà thì bạn vẫn có thể tham khảo những bước thay nước làm mát dưới đây để tự mình thực hiện một cách nhanh chóng và chuẩn xác nhất
Động cơ ô tô khi bị quá nhiệt dẫn đến nhiều ảnh hưởng đến các chi tiết quan trọng, nếu như tình trạng này kéo dài các chi tiết này sẽ bị phá hủy nghiêm trọng, do vậy cần tối ưu nhiệt độ hoạt động của động cơ ô tô bằng cách thường xuyên bảo trì, bao dưỡng xe, châm nước làm mát khi cần thiết
Nước làm mát ô tô giúp làm mát động cơ ô tô khi làm việc. Chúng là một chất lỏng chuyên dụng với thành phần chính là ethylene glycol cùng với nước cất và các chất phụ gia khác. Ethylene glycol giúp quá trình dẫn nhiệt xảy ra nhanh hơn nhằm giảm nhiệt độ đóng băng xuống -30 độ, tăng nhiệt độ sôi lên +126 độ.
Động cơ ô tô cần được thay định kỳ để có thể đảm bảo hiệu qua và hoạt động của động cơ cũng như các bộ phận khác. Đồng thời việc thay nước làm mát định kỳ còn khiến bảo vệ các chi tiết máy, kéo dài tuổi thọ của các loại động cơ